Önceki haftalarda TCMB’nın faiz indirimini ve GIDA arzının enflasyona olan etkisini değerlendirmiştim. Bugün ise; Dünyanın içinde bulunduğu enerji kıskacını ve enerji maliyetlerinin göstermiş olduğu fiyat artışını değerlendirmeyi uygun buldum.
Küreselleşen Dünya’da iktisadi malların değerleri her geçen gün artmakta. Bu durumun nedenlerinden biri de enerji kaynaklarına olan ulaşımı maliyetinin sürekli bir artış eğilimi içerisinde bulunması olarak görülmektedir. Bu durum üretim sektörleri için, büyük bir sorunsal olarak karşımıza çıkmaktadır. Enerji arzının bu kısıt çerçevesinde gerçekleşiyor olması, üretim maliyetine olan etkisi de yadsınamayacak düzeyde artmasına neden olmaktadır. Böylelikle Dünya genelinde enerji fiyatlarının artış göstermesi enflasyonu tetikleyici bir sonuç doğurmaktadır. Türkiye’de son 1 yılda gıda ürünlerinde yaşanan fiyat artışlarının kök nedeni Pandemi sonrası beklenenden fazla oluşan gıda talebi ve bunun yanında global düzeyde gerçekleşen enerji maliyetlerindeki artış olarak gözlemlenmektedir. Bu bağlamda TUİK verilerine göre;
Domates % 70, Patates %58, Nohut % 42, Mercimek %50, Makarna %28,5, Ekmek %28 ve Dana Eti %25 fiyat zammı gerçekleşmiştir. Ürünün üretilme aşamasında maliyetlere olan etkisinin büyük bir paya sahip olduğu görülebilir. Enerji kaynakları aynı zamanda tedarik zincirinde de aynı önemi taşımaktadır. Üretilen ürünlerin elleçlenmesi yine enerji kaynakları ile beraber gerçekleştirilmektedir.
TCMB’nın son Para Politikaları Kurulu kararında da belirtildiği üzere, enflasyon ile kararlı bir mücadele içerisinde bulunmak gerekmektedir. Dünya genelin de 3. Dünya Ülkeleri yani ekonomik olarak gelişmişlik düzeyleri geride kalmış ülkeler ile Türkiye’nin Enflasyon oranı bir arada değerlendirildiğinde; dikkate değer ciddi farkların oluştuğunu söylemek çokta zor olmasa gerek. Bu ülkelerin enflasyon oranları;
Fas % 0.80, Afganistan%1.56, Libya 2.08, Filistin %2.55, Cezayir %4.12, Irak %7.40, ve Pakistan %8.35’tir.
Gelişmiş ülkelerin enflasyon oranlarını inceleyecek olursak; Almanya %4.1, İspanya %4, İngiltere %3.2 Çek Cumhuriyeti % 4.1 ve Rusya %6.68’tir (tradingeconomics).
Her iki bilgiyi verdikten sonra Türkiye’nin enflasyon oranı % 19.5 olduğunu söylemek daha faydalı olacaktı. Evet şöyle düşünülebilir: Bu rakamda da nereden çıktı, biz hangi kategorideyiz ki; enflasyon oranımız ne gelişmiş ülke standartlarında ne de gelişmekte olan ülke standartlarına yakınlık göstermekte. Ben bu durumu şöyle analiz etmek istiyorum. Enflasyon dediğimiz şeyin genel de tanımı “fiyatlar genel düzeyindeki artış” olarak ifade edilmektedir. Peki fiyatlar nasıl artar, yani enflasyon nasıl oluşur.
Birincisi; üretimde meydana gelen aksaklıklardan ( hammadde vb. üretim girdilerinde artış ve tedarik zorlukları ) dolayı ürün arzı kısıtlanır, fiyatlar genel düzeyi artar.
İkincisi; Ürün arzında bir sorun yoktur. Ancak talep beklenenden fazla oluştuğunda yeterli miktarda ürün üretilmesi sağlanamamıştır.
Ben iyi niyetle Türkiye’de beklenenden fazla talep oluşması ve aynı zamanda global ortamda enerji arzında meydana gelen artışın üretime olan etkilerini enflasyon olarak yaşadığımızı düşünüyorum. Ancak bu durumda da global piyasalarda enerji ve lojistik maliyetlerinin artış göstermesi önemli bir etkiye sahip olduğu unutulmamalıdır.
Yorum yazarak Gaziantep Güneş Gazetesi Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Gaziantep Güneş Gazetesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Gaziantep Güneş Gazetesi editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Gaziantep Güneş Gazetesi değil haberi geçen ajanstır.
Şimdi oturum açın, her yorumda isim ve e.posta yazma zahmetinden kurtulun. Oturum açmak için bir hesabınız yoksa, oluşturmak için buraya tıklayın.
Yorum yazarak Gaziantep Güneş Gazetesi Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Gaziantep Güneş Gazetesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Gaziantep Güneş Gazetesi editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Gaziantep Güneş Gazetesi değil haberi geçen ajanstır.